Overweging naar Johannes 20, 1-9
Vandaag vieren we de kern van ons geloof: Jezus, de Gekruisigde, is de verrezen Heer. Hij is opgestaan uit de doden, opgenomen in Gods wereld en tegelijk levend in ons midden. Hij is aanwezig in zijn kerk. Heer van heel de wereld. Bron van liefde, vergeving en barmhartigheid.
Wij vieren Pasen! Aan de hand van de Levende worden ook wij aan de dood voorbij gevoerd. De dood heeft niet het laatste woord in en over ons leven. Tot Hem en tot ons spreekt God:
‘Sta op een morgen ongedacht; Gods dag is aangebroken,
Er is in een bewogen nacht, een nieuwe lente ontloken.
De Heer der schepping keerde weer.
Sta op, Hij gaat ons voor, naar een nieuw bestaan, volkomen.’
De Verrijzenis van Jezus is ook onze verrijzenis. Zijn overwinning op de dood is ook onze overwinning. Zijn verheerlijking maakt ook ons tot verheerlijkte kinderen Gods. In Christus de verrezen Heer komt de nieuwe schepping aan het licht. In ons, die met Christus verbonden zijn door doopsel, vormsel en Eucharistie, werkt die nieuwe schepping door in de wereld van vandaag. O ja, er heerst nog veel dood in de wereld – oorlogen, ziekte, haat, verbittering, – maar in principe is de dood overwonnen door de vrede van Christus, door zijn genezend handelen, door ruimhartige vergeving, door zijn milde barmhartigheid. Waar wij voortzetten wat Jezus begonnen is, groeit de nieuwe schepping door de oude wereld heen. Vandaag en alle dagen van ons leven.
Het is een bewogen nacht waarin de nieuwe schepping – de overwinning op de dood – begonnen is. Wij weten niet hoe en wat er met Jezus in het graf gebeurd is. Wij weten zelfs niet eens wat verrijzenis zelf is. Dat is het grote Geheim van God.
Geloven in de verrijzenis als een gebeuren kan makkelijk worden misverstaan. We weten alleen dat er verhalen zijn over het lege graf en dat God Jezus liet verschijnen; dat Jezus door zijn leerlingen gezien werd. Jezus’ verrijzenis is een daad van God die ons te boven gaat. Een daad van God die niet ophoudt: Jezus is ook de verrijzende Christus in het leven van mensen die met Hem verbonden zijn.
We mogen ons daarom afvragen: ervaar ik in mijn leven iets van verrijzenis, iets van overwinning op de dood, iets van leven dat toch sterker is. Is verrijzenis in mijn leven op een of andere manier een werkelijke ervaring?
Het is niet zo dat er eerst leven is en daarna de dood. We ervaren nu al in ons leven veel dood. Er is in ons leven veel dat sterven moet om tot werkelijk leven te komen. In ons leven is de dood voortdurend aanwezig. Door bepaalde gebeurtenissen in je leven ben je verbitterd geraakt. Daardoor raak je verhard. In jou groeit een steen. Jouw zachtheid sterft.
Je bent teleurgesteld en verdrietig. Je groeit er niet over heen. Altijd is er een hobbel op jouw levensweg die jou verhindert tot werkelijk leven te komen. Je wordt oud en je wilt niet toegeven dat je een rollator of een gehoorapparaat nodig hebt. Je gaat met je rug naar het leven staan. Eenzaamheid neemt levensvreugde weg.
Hoe kan het dan Pasen worden? Allereerst door die harde steen, die hobbel op je weg, die vermindering van levenslust onder ogen te zien. Biddend tot God kunnen we vragen om verlevendiging van ons leven. Om moed onze zorgen met anderen te delen. Waar liefde is en vriendschap daar is God. Waar wij het leven delen ontstaan nieuwe kansen en mogelijkheden. Er breekt in het klein een nieuwe schepping door.
De moed en de kracht tot nieuwheid kunnen we vinden in Jezus. Hij is de gestorvene die leeft. Waar kunnen we de verrezen Heer ontmoeten? Er is geen andere plek om Hem te zien verschijnen dan in de gemeenschap die Hij heeft samen geroepen, in de kerk. De kerk heeft daarmee een belangrijke taak en opdracht in de samenleving: instrument van vrede te zijn. Vrede was het eerste woord van de verrezen Heer aan zijn leerlingen. De hoop levend houden dat alles wat in ons leven doods en donker is overwonnen kan worden door elkaar lief te hebben en vergevingsgezind te zijn. Wie liefde en vergeving ervaart voelt in zich een nieuwe mens groeien. Werken aan een wereld waarin het voor iedere mens goed leven zijn kan: een wereld van onderlinge verbondenheid en van gerechtigheid. Waar wij met de Levende Heer samen werken wordt de wereld nieuwe schepping.
Pasen betekent: niet bij het lege graf blijven staan maar samen met de Heer de wereld in. Mogen wij het voor elkaar een zalig paasfeest maken.
Tom Buitendijk O.Carm.
